Thủ Tục Chuyển Đổi Từ Đất Trồng Cây Lâu Năm Sang Đất Ở Năm 2025?
Năm 2025 đánh dấu nhiều thay đổi quan trọng trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai khi Luật Đất đai 2024 và các nghị định hướng dẫn chính thức có hiệu lực.
I. CƠ SỞ PHÁP LÝ
1. Luật Đất đai 2024;
2. Nghị định số 102/2024/NĐ-CP ngày 30.7.2024;
3. Nghị định số 151/2025/NĐ-CP ngày 12.6.2025;
4. Quyết định 2418/QĐ-BNNMT năm 2025.
II. TRÌNH TỰ, THỦ TỤC & CƠ QUAN CÓ THẨM QUYỀN GIẢI QUYẾT
1. Cơ quan có thẩm quyền giải quyết
Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 121 Luật Đất đai năm 2024, việc chuyển mục đích sử dụng đất thuộc một trong các trường hợp phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép, bao gồm: Chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp. Nếu người sử dụng đất có nhu cầu chuyển từ đất trồng cây lâu năm (thuộc nhóm đất nông nghiệp) sang đất ở (thuộc nhóm đất phi nông nghiệp) thì phải làm hồ sơ xin phép chuyển mục đích sử dụng đất và chỉ được thực hiện sau khi được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận theo quy định pháp luật.
Căn cứ điểm m khoản 1 Điều 5 Nghị định 151/2025/NĐ-CP và khoản 1 Điều 1 Quyết định 2418/QĐ-BNNMT năm 2025, thẩm quyền của UBND cấp huyện trong một số nội dung về đất đai được chuyển giao cho Chủ tịch UBND cấp xã. Cụ thể, trong đó có thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất và cho phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với cá nhân theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 123 Luật Đất đai 2024.
Theo quy định này, từ ngày 01/7/2025, sau khi Nghị định 151/2025/NĐ-CP có hiệu lực, thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây lâu năm (đất nông nghiệp) sang đất ở (đất thổ cư) đối với cá nhân sẽ thuộc về Chủ tịch UBND cấp xã, thay vì UBND cấp huyện như trước đây.
2. Trình tự, thủ tục xin chuyển đổi từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở
2.1. Hồ sơ cần chuẩn bị
Theo quy định tại Điều 227 Luật Đất đai năm 2024, người sử dụng đất khi có nhu cầu chuyển mục đích sử dụng cần chuẩn bị một bộ hồ sơ gồm:
- Đơn đề nghị chuyển mục đích sử dụng đất theo (Mẫu số 01 ban hành kèm Thông tư 20/2024/TT-BTNMT);
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất;
- Các giấy tờ khác theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền,
ví dụ: bản sao CMND/CCCD, tài liệu chứng minh mục đích sử dụng đất phù hợp với quy hoạch (nếu có).
Bộ hồ sơ hoàn chỉnh được nộp tại UBND cấp xã nơi có đất để được tiếp nhận và xử lý theo quy định.
2.2. Trình tự, thủ tục thực hiện
Quá trình chuyển mục đích sử dụng đất được thực hiện theo các bước sau:
- Nộp hồ sơ: Người sử dụng đất nộp hồ sơ tại UBND cấp xã hoặc Văn phòng đăng ký đất đai. Cơ quan tiếp nhận có trách nhiệm kiểm tra tính đầy đủ và hợp lệ của hồ sơ.
- Kiểm tra thực địa: Cơ quan quản lý đất đai tiến hành xác minh hiện trạng thửa đất, đối chiếu quy hoạch và điều kiện chuyển mục đích.
- Thẩm định và ra quyết định: Nếu hồ sơ đáp ứng yêu cầu, UBND cấp xã sẽ ban hành quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trong thời hạn 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ (theo khoản 6 Điều 44 Nghị định 102/2024/NĐ-CP).
- Thực hiện nghĩa vụ tài chính: Người sử dụng đất nộp các khoản tiền theo thông báo của cơ quan thuế hoặc cơ quan chức năng.
- Cập nhật hồ sơ địa chính: Sau khi hoàn tất nghĩa vụ tài chính, hồ sơ được chuyển đến Văn phòng đăng ký đất đai để cập nhật biến động và chỉnh lý, cấp lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (nếu có).
III. KẾT LUẬN
Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở trong năm 2025 cần tuân thủ đúng quy định pháp luật hiện hành, đặc biệt là các quy định mới trong Luật Đất đai 2024 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 151/2025/NĐ-CP.
Từ ngày 01/7/2025, thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với cá nhân được chuyển giao cho Chủ tịch UBND cấp xã, giúp rút ngắn quy trình, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân.
Tuy nhiên, người sử dụng đất cần đảm bảo thửa đất xin chuyển đổi phù hợp với quy hoạch, chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, thực hiện nghĩa vụ tài chính đầy đủ và tuân thủ quy trình để tránh các rủi ro pháp lý. Trong mọi trường hợp, nên tra cứu thông tin quy hoạch và liên hệ trước với UBND xã để được hướng dẫn chi tiết và cập nhật kịp thời những quy định mới.